Θέμα 2 Οι εννέα τύποι νοημοσύνης
Ένας από τους πιο αξιόλογους τρόπους συμβολής της θεωρίας είναι οι εξηγήσεις που δίνει για την αξία της αναγνώρισης πολύπλοκων μηχανισμών μάθησης, μέσα από εννέα διαφορετικούς τύπους νοημοσύνης. Η θεωρία της ΠΝ του Gardner αναφέρει εννέα τύπους νοημοσύνης, όπου όλοι οι άνθρωποι, μέσα σε μία κοινωνία ή σε ένα πολιτισμό, έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά ευφυίας σύμφωνα με αυτούς τους τύπους. Οι εννέα τύποι νοημοσύνης αφορούν εννέα ξεχωριστούς τομείς:
- λεκτικός-γλωσσικός,
- λογικός-μαθηματικός,
- χωροταξικός,
- σωματικός-κιναισθητικός,
- μουσικός-ρυθμικός,
- ενδοπροσωπικός,
- διαπροσωπικός,
- νατουραλιστικός και
- υπαρξιακός (Gardner, 2006). Οι εννέα τύποι νοημοσύνης περιγράφονται με συντομία στον πίνακα 1.
Table 1: Howard Gardneru2019s multiple Intelligences
Μία σημαντική πτυχή της θεωρίας της ΠΝ είναι ότι ο κάθε τύπος νοημοσύνης έχει τη δική του αναπτυξιακή τροχιά, η οποία περιλαμβάνει τις δικές του βασικές λειτουργίες επεξεργασίας (Gardner, 2006). Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι έχουν τομείς στους οποίους είναι διανοητικά δυνατοί, ενώ ταυτόχρονα, έχουν σημεία που παρουσιάζουν μία σχετική αδυναμία, ακόμα και εντός ενός συγκεκριμένου τομέα. Παρόλο που και οι εννέα τύποι νοημοσύνης λειτουργούν ταυτόχρονα στους ανθρώπους, τα επίπεδα ικανότητάς τους ποικίλουν, λόγω των διαφόρων συνδυασμών που υπάρχουν στο προφίλ του κάθε ανθρώπου (Armstrong, 2009). Ο Moran και άλλοι (2006), συσχετίζουν το ατομικό προφίλ με μία ορχήστρα, όπου ο κάθε τύπος νοημοσύνης παρομοιάζεται με ένα μουσικό όργανο, το οποίο αλληλεπιδρά με τα υπόλοιπα, καλύπτει κενά άλλων ή τα ενισχύει. Ο Castejon και άλλοι (2010), με την ανάλυση κάποιων παραγόντων, επιβεβαίωσαν ότι οι διάφορες διαστάσεις της ΠΝ δεν είναι ανεξάρτητες. Ομοίως, ο Gardner (2006), έδειξε μέσω μελέτης για τις Τέχνες, πως υπάρχει μεγάλη ποικιλομορφία στους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις δεξιότητες που έχουν και οι οποίες εμπίπτουν τόσο σε χαρακτηριστικά ενός συγκεκριμένου τύπου νοημοσύνης, όσο και σε συνδυασμό τύπων νοημοσύνης.